Sağlık Bakanlığı'nın uygulamaya koyduğu "Aile Hekimliği" sistemi kapsamda hizmet verdiğimiz binamızda kurumumuza kayıtlı vatandaşlarımıza hizmet etmekten mutluluk duymaktayız. Bölgemizde ikamet eden tüm gebe, lohusa, bebek ve çocukların takibi tarafımızdan yapılacaktır. Bu hizmetlerden herhangi birini özel kurumlardan aldıysanız, lütfen bize bilgi veriniz. Bu bilgilerin ulusal sağlık veri tabanına tarafımızca aktarılması gerekmektedir.

Çocukların hastalıklarını sadece tedavi edici hekimlik ile önlemek mümkün değildir. Bugün için bütün dünyada koruyucu hekimlik giderek önem kazanan bir konu olmuştur. Koruyucu hekimlik anne karnından başlayarak 18 yaşın sonuna kadar devem eden bir süreçtir Düzenli gebelik izlemi, genetik danışmanlık, uygun doğum koşulları, yenidoğan bakımı, tarama testleri, anne sütüyle beslenme, ek gıdaların başlanması, aşılama, psikomotor gelişim, büyümenin izlenmesi, annelerin bilinçlendirilmesi ve çocukların eğitimi koruyucu hekimlik kapsamına girmektedir.

Çocuk sağlığı ve hastalıkları doktorlarının esas amacı çocukların sağlıklı büyüme ve gelişmesi açısından kendi potansiyellerini kazanmasını ve olgun bir erişkin olmasını sağlamaktır. Bunun esas yolu çocukların belli aralıklarla düzenli olarak izlenmesidir. Çocukların düzenli takip edilmesi çocuk ölümlerini azaltır, hastalıkları, sakatlıkları önler, çocukların genetik olarak sahip oldukları büyüme ve gelişmeyi yakalamasına ve sağlıklı üretken erişkinler olmasını sağlar.

BÜYÜMENİN İZLENMESİ

Büyüme anne karnında döllenme ile başlayan ve adölesan döneminin sonuna kadar devam eden bir süreçtir. Büyüme potansiyeli çocuğun genetik yapısına, hormonal yapıya, çevresel (beslenme) faktörlere ve psikososyal etmenlere bağlı olarak farklılık gösterebilmektedir. Ayrıca sağlıklı bir büyüme için vücuttaki tüm organların da (kalp, akciğerler, böbrek) sağlıklı olarak çalışması gerekmektedir. Büyüme iki dönemde gerçekleşir. Birincisi anne karnında intrauterin dönemdeki büyüme, diğeri bebek doğduktan sonraki büyümedir. Anne karnında bebeğin büyümesi anneye ve bebeğe ait faktörlere bağlı olarak farklılık gösterir. Doğumdan sonraki büyümede ise bebeklerin ve çocukların büyüme hızları farklı yaş dönemlerinde farklı hızlarda seyreder. Doğum sonrası süreçte büyüme süt çocukluğu, çocukluk çağı ve ergenlik olarak üç dönemde izlenir. Her bir dönemde büyüme hızı farklılık gösterir. Süt çocukluğu döneminde büyüme çocukluk çağından farklıdır ve bu dönemde beslenmenin büyüme üzerine etkisi fazladır.

Büyümenin izlenmesi çocuk sağlığı ve hastalık bölümünün en önemli pratiklerinden biridir. Bir çocuk hangi nedenle doktora gelirse gelsin mutlaka büyümesi değerlendirilmelidir. Böylece o anki gelişim ve beslenme düzeyi saptanabildiği gibi daha önceki ölçümlerle kıyaslanarak zaman içinde bekl üst sınırlar dışında kalması veya yatık, düz ve aşağı doğru eğimli olması patolojik bir durum olduğunu gösterir. Büyümenin değerlendirilmesi beslenme yetersizliği (düşük kilo, kısa boy) veya fazla kilolu vakaların belirlenmesini sağlar. Büyümenin düzenli takip edilmesi ise malnutrüsyon gelişmeden büyüme duraksamasını, obezite gelişmeden aşırı hızlı kilo alımını saptamaya yarar. Böylece erken müdahaleye olanak sağlar. Ayrıca doğru beslenmeyi destekler, bakım veren kişinin eğitimini sağlar. Bunun dışında büyümesi düzenli aralıklarla takip edilen çocuğa diğer koruyucu hekimlik hizmetleri sunulmuş olur.

AŞI TAKİBİ

Çocuk sağlığı izleminde koruyucu hekimlik hizmetleri içerisinde en önemli olanlardan biri de aşılamadır. İnsanlık tarihinde aşılama insan sağlığının iyileştirilmesinde en önemli adımlardan biri olmuştur. Aşılama bireyleri hastalıklardan ve neden olan komplikasyonlarından korur. pnömokok bakterisi zature, menejit ve orta kulak iltihabı gibi enfeksiyonlara yol açabilir. En sık görülen 13 tipine karşı geliştirilmiş aşı 2-4-6 aylarda uygulanır. 12.. rapel dozu yapılır. İnaktif bir aşıdır. 5 yaş üzerine rutin uygulanmaz. Yan etki olarak ateş ve huzursuzluk,aşı yapılan yerde lokal şişlik ve kızarıklık olabilir.

Suçiçeği Aşısı: Suçiçeği enfeksiyonuna karşı koruyucu canlı bir aşıdır.1 yaşından itibaren yapılabilir. Kas içine uygulanır. Aşıdan 9-10 gün sonra hafif ateş ,döküntü olabilir.

Hepatit A (HAV) : Bulaşıcı hepatit A enfeksiyonlarına karşı koruyucudur.18 – 24 aylarda 6 ay arayla iki doz yapılır. Kas içine yapılır. %20 oranında aşı yerinde ağrı şişlik, %10 baş ağrısı olabilir.

İnfluenza Virüs Aşısı

Grip aşısı risk faktörü olan çocuklara 6 ay ve üzerine önerilir, her yıl uygulanır. İnaktif bir aşıdır.

Risk grupları: Astım, kistik fibroz gibi kronik akciğer sorunları, hemodinamik açıdan önemli sorunlar yaratan kalp hastalığı, bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklarda, HİV infeksiyonu Orak hücre anemisi Romatoid artrit, Kawasaki gibi uzun süreli aspirin kulanımı gerektiren hastalıklar, kronik böbrek yetersizliği, şeker hastalığı gibi kronik metabolik hastalıklardır.

8 yaş altında ilk kez yapıldığında 1 ay arayla 2 doz yapılır

Aşıların yapılmaması gereken durumlar çok nadirdir. Bunlar aşı kontraendikasyonları olarak adlandırılır. Kesin kontraendikasyon durumlarında aşı yapılmaz. Aşının kendisine veya içerisindeki bileşenine karşı anaflaktif reaksiyon (ciddi allerji) gelişmesi, ateşli veya ateşsiz ağır hastalık durumunda aşı dozu yapılmaz. Bunun dışında canlı aşılar gebelik ve bağışıklık sisteminin yetersiz olduğu durumlarda, DBT aşısı ise önceki doz sonrasında ensefalopati gelişen hastalarda yapılmaz. Bunun dışında aşı şemasından sapmamak için çoğu durumda aşılama programına devam edilmelidir. Hafif ateşli hastalılar, antibiyotik kullanımı, kronik kalp, akciğer, böbrek karaciğer hastalığı, nörolojik hastalıklar, prematürite, yenidoğan sarılığı konvülzyon geçirme öyküsü, ameliyat öncesi ve sonrası, beslenme yetersizliği vb durumlar aşılamaya engel değildir.

Aşı uygulamaları ve aşı takvimlerinin oluşturulması dinamik olaylar olduğundan çocuk sağlığının korunmasında önder olan kurum ve kuruluşlar ülkenin kaynakları ve şartları doğrultusunda, aşı takvimi önerilerini ve geliştirilmesini sağlamaları gerekmektedir. Buna bağlı olarak her ülke kendi koşullarına uygun bir aşı takvimi hazırlamaktadır. Ülkemizde de Sağlık Bakanlığı epidemiolojik, ekonomik ve sosyal verilere göre uygun bir aşı takvimi uygulamaktadır. (Tablo 2013 Aşı takvimi) .Sağlık Bakanlığı rutin aşı programı dışında kalan aşıların (Grip,rota, menengekok, HPV aşıları) yapılma zorunluluğu yoktur. Ama bu aşılar ailenin doğru bilgiler ışığında bilgilendirilmesi ile isteğe bağı olarak uygulanmalıdır.

Sonuç olarak aşısı bulunmuş bir hastalığa karşı aşı olmak her çocuğun hakkıdır; bu hak engel1enmemeli, herkes aşısı va rolan hastalıklar açısından bilgilendirilmeli ve aşılanma yapılmalıdır.